تغذیه در شیر دهی

 5 روش افزایش تولید شیر مادر

بررسی ها نشان می دهند که تقریبا 75 درصد از مادران نوزاد خودرا را با شیر مادر تغذیه می کنند، اما بسیاری از این مادران بعد از چند ماه، تولید شیرشان به طور جزئی یا کامل متوقف می شود. یکی از دلایل عمده این نگرانی، تولید ناکافی شیر است.

چطور تولید شیر مادر افزایش می یابد؟

در ادامه مواردی ذکر شده که شما می توانید با انجام آن تولید شیر مادر را افزایش دهید.  اینکه چقدر طول می کشد تا میزان شیر خود را افزایش دهید به میزان حجم شیر شما و دلایلی که باعث کاهش شیر شده، بستگی دارد. این 5 روش را به خاطر سپرده و اجرا نمایید: 

1.    تغذیه با شیر مادر بیشتر اوقات

کودک را شیر دهید و اجازه دهید شیرخور خودش تصمیم بگیرد چه زمانی از خوردن شیر دست بکشد. زمانی که نوزاد شما سینه را می مکد، هورمون هایی آزاد می گردد که باعث تحریک شیر می شود. این هورمونها سبب ایجاد رفلکس ها و واکنش هایی در بدن مادر می شوند. این رفلکس باعث می شود مدت کوتاهی بعد از اینکه نوزاد شما شروع به خوردن شیر کرد،  عضلات سینه شما منقبض و شیر در مجاری آن حرکت کند . هر چه شیر مادر، بیشتر خورده شود، حجم شیر بیشتری در سینه های شما ساخته خواهد شد. به یاد داشته باشید 8 تا 12 بار شیردهی به نوزاد در طول روز می تواند به ساخت و حفظ تولید شیر کمک کند. اما این بدین معنی نیست که تعداد کمتر یا بیشتر شیردهی نشان دهنده یک اختلال است.

  2.  دوشیدن  بین شیردهی ها

دوشیدن شیر بین شیردهی ها، همچنین می تواند به افزایش تولید شیر کمک کند. گرم کردن سینه هایتان قبل از دوشیدن، باعث احساس راحتی و دوشیدن آسانتر می شود.

در زمان های زیر دوشیدن را انجام دهید: ·      

   اگر بعد از تمام شدن شیردهی، هنوز شیر در پستان دارید.·   

      نوزاد شما به هر دلیلی شیرخوردن را ترک کرده است.·    

     نوزاد شما با شیشه شیر، شیرمادر یا شیرخشک کمکی می گیرد. 

  3. شیردهی از هر دو طرف

در هر مرتبه از شیردهی، از هر دوسینه به شیرخوار خود شیر بدهید. قبل از این که سینه دوم را به او پیشنهاد دهید ، تازمانی که مقدار شیر سینه اول کم یا متوقف شود اجازه دهید کودکتان از همان سینه اول تغذیه شود. تغذیه از هر دو سینه می تواند باعث افزایش تولید شیر شود. دوشیدن شیر از هر دو سینه باعث افزایش تولید شیر و افزایش محتوای چربی شیر نیز می شود افزایش چربی شیر مادر نقش مهمی در وزن گیری شیرخوار دارد. 

4. کوکی های شیردهی شما می توانید کوکی های شیردهی را در فروشگاه تهیه یا خودتان در منزل بپزید. برخی از مواد تشکیل دهنده این کوکی ها باعث افزایش تولید شیر می شود. این مواد غذایی و گیاهان محتوی گالاکتاگوگوس(galactagogues) بوده که سبب افزایش حجم شیر می شود. گرچه تحقیقات بیشتری در این مورد مورد نیاز است.

 بعضی از این مواد افزایش دهنده حجم شیر عبارتند از:ذرت کامل جوانه گندم مخمر آبجو، تخم کتان

  دستور این کوکی های ساده!!

مواد تشکیل دهنده: 2 فنجان آرد سفید2 فنجان آرد ذرت1 ق غ. جوانه گندم4/1فنجان مخمر آبجو2ق غ تخم کتان1 فنجان کره، آب شده3 زرده تخم مرغ2/1 فنجان شکر سفید2/1 فنجان شکر قهوه ای4/1 فنجان آب1و نیم ق غ وانیل1 ق چ جوش شیرین1 ق چ نمک 

نحوه پخت:1.گرم کردن آون از قبل 350 درجه فارنهایت(175 درجه سانتی گراد)2. تخم کتان را با آب در یک کاسه کوچک مخلوط و 5 دقیقه خیس کنید.3. کره را با شکر سفید و قهوه ای در یک کاسه مخلوط کنید. زرده تخم مرغ و وانیل را به آن اضافه نمایید. 30ثانیه باهمزن بزنید تا تمام اجزا آن، ترکیب شوند. تخم کتان و آب را مخلوط کنید.4. در یک کاسه جداگانه، آرد، جوش شیرین، مخمر، جوانه گندم و نمک را مخلوط کنید. کره را به ان اضافه کرده و آن را مخلوط کنید تا ترکیب شوند. سپس ذرت را بریزید.5. خمیر را به صورت توپ های کوچک درآورده و به فاصله روی ورق پخت قرار دهید.6. برای 10 تا 12 دقیقه آن را بپزید  تا زمانی که لبه های آن طلایی شود. اجازه دهید کوکی ها به صورت ایستاده به مدت یک دقیقه در ورق پخت قرار گرفته باشد. آن را روی یک توری سیمی خنک کنید.شما همچنین می توانید برای تنوع، میوه خشک شده، شکلات، چیپس یا اجیل را به آنها اضافه کنید. 

5. مصرف برخی مواد تحریک کننده تولید شیر: برخی مواد غذایی و ترکیبات گیاهی وجود دارد که در تحقیقات دیده شده که می توانند در برخی زنان تولید شیر را افزایش دهند . این موارد عبارتند از:

سیر

زنجبیل

زغال اخته

رازیانه

مخمر آبجو

اسپیرولینا

البته همیشه قبل از مصرف ترکیبات جدید خصوصا در زمان شیردهی با پزشکتان صحبت کنید.                                 

تغذیه وکاهش وزن پس از زایمان

تغذیه پس از زایمان

بعد از وضع حمل تمام خانم‌ها تمایل دارند که به وزن قبل از حاملگی خود برگردند و نگران هستند که این مورد چه مدت طول 

خواهد کشید بلافاصله بعد از زایمان به دنبال تخلیه محتویات رحم و خونریزی طبیعی حدود 5 تا 6 کیلوگرم، وزن کاهش می‌‌یابد.

در طول 6 هفته اول بعد از زایمان 2 تا 3 کیلوگرم دیگر وزن کاهش پیدا می‌‌کند که این کاهش وزن به علت از دست دادن مایع از 

طریق ادرار است. اکثر خانم‌ها در طی 6 ماه بعد از زایمان به وزن قبل از حاملگی خود می‌‌رسند. از عواملی که بر روند کاهش 

وزن بعد از زایمان تاثیر دارند: حاملگی اول،‌ شیردهی، برگشت زود هنگام به کار خارج از خانه و … می‌‌باشند.

در طی 6 هفته اول بعد از زایمان نباید محدودیت انرژی داشته باشید. زیرا بدن نیازمند است تا آنچه در زمان تولد نوزاد ازدست 

رفته است بازیابد و نیاز کودک تامین شود. در انجام کارهای منزل کمک کرده و احتمالا کار خود را شروع کنید. تغذیه با شیر مادر 

به طور معجزه‌آسا باعث کاهش وزن نمی‌‌شود ولی به کاهش وزن کمک می‌‌کند.

خانمی که زایمان کرده است در واقع مسئول تغذیه خود و نوزادش می‌‌باشد، پس باید رژیم غذایی خود را با دقت انتخاب کند. 

رژیم بعد از زایمان باید با دقت دوران بارداری رعایت شود. 

خوردن همه مواد مانند حبوبات و دانه‌های مغذی، میوه‌های تازه، سبزیجات و غذاهایی که پروتئین و کلسیم و آهن را به 

فراوانی فراهم می‌‌کنند باید مورد توجه قرارگیرد. متخصصان و کارشناسان در بحث‌های پرستاری مادران توصیه به اضافه کردن 

انرژی به میزان 500 کالری در روز را دارند. به طور متوسط اکثر زنان شیرده روزانه 2700 کالری انرژی نیاز دارند. 

خوردن کمتر از 1800 کالری در روز منجر به کاهش تولید شیر و ضعف می‌‌شود. در این دوران، شیردهی و آزاد شدن اکسی 

توسین (هورمون آزاد شده از هیپوفیز) باعث می‌‌شود که مادر احساس تشنگی بیشتری بکند. به همین دلیل مادر در این دوران 

بیشتر از بقیه مواقع آب می‌‌نوشد و اگر چه که تاثیر زیادی در تامین شیر ندارد ولی دانشکده متخصصین زنان و مامایی آمریکا 

نوشیدن حداقل 8 تا 12 لیوان آب در روز را به مادران توصیه می‌‌کند.

مواد غذایی که مادر می‌‌خورد و می‌‌نوشد بر روی شیردهی تاثیر می‌‌گذارد. بنابراین نظارت بر غذای مادر درواقع نظارت بر غذای 

کودک است. بطوریکه اگر مادر غذای نامناسب مصرف کند، نوزاد در واقع با رفتارش مادر را متوجه می‌‌سازد. مانند گریه‌کردن، 

خواب کم، بی‌قراری و… همچنین مادر باید در مورد مصرف غذاهای آلرژی‌زا دقت کافی داشته باشد، زیرا نوزاد به یک سری از 

مواد غذایی که مادر می‌‌خورد حساس بوده و پاسخ آن را به صورت علایم پوستی نشان می‌‌دهد. مصرف بعضی از غذاها توسط 

مادر باعث قولنج معمولی در نوزاد می‌‌شود. از جمله کلم و شیر گاو.

مادران در این دوران باید همانند دوران بارداری میزان آهن دریافتی را کنترل کنند، هر چند که در دوران بارداری تمام ویتامین‌ها و 

مواد لازم را به طور کامل دریافت کرده باشند. مادر در این دوران به طور معمول قرص آهن را برای تامین آهن مورد نیاز خود و 

نوزادش مصرف می‌‌کند. بسیاری از خانم‌ها ذخایر آهن خود را طی زایمان‌های مکرر به میزان قابل توجهی از دست می‌‌دهند. 

بنابراین مادران باید در این دوران از نظر ذخایر آهن کنترل شوند. البته این نکته قابل توجه است که این مواد کمکی (مانند 

ویتامین‌ها) نباید جایگزین یک رژیم غذایی خوب شوند.

مادران با رعایت رژیم غذایی متنوع و مناسب سلامت خود و نوزاد خود را تضمین می‌‌کنند. با توجه به این که در این دوران هر 

هفته در حدود نیم تا یک کیلوگرم وزن مادر کاهش می‌‌یابد، رژیم غذایی کم‌چرب به همراه ورزش‌های مناسب در این روند تاثیر 

بسزایی دارند. ولی باید توجه داشت که کاهش سریع وزن مادر به عنوان یک خطر برای نوزاد است، زیرا این عمل باعث 

می‌‌شود توکسین هایی که (سموم) که در چربی‌های بدن ذخیره شده است را به جریان خون رها کند و میزان مواد سمی یا 

آلوده‌کننده در شیر بالا رود.

یکی از راه‌هایی که باعث می‌‌شود وزن مادر به طور منظم کاهش یابد و هیچ گونه خطری هم برای نوزاد ندارد، شیردهی 

می‌باشد. مادرانی که نوزاد خود را شیر می‌دهند، کالری بیشتر از مادرانی که شیردهی نمی‌‌کنند مصرف می‌‌کنند.

مادران محترم باید توجه داشته باشند که حداقل در 6 هفته اول بعد از زایمان حتی نباید به فکر کاهش وزن باشند، زیرا محدود 

کردن آنچه شما در هفته‌های اول زایمان می‌‌خورید باعث کاهش تولید شیر می‌‌شود. مصرف مواد غذایی که پر از فیبر هستند 

مانند میوه‌ها و سبزی‌ها قسمت اصلی رژیم غذایی این دوران محسوب می‌‌شوند (حتی بیشتر از زمان بارداری). از مزایای این 

مواد غذایی فیبردار، تامین حرکات دودی روده‌ها است که برای درمان یبوست و هموروئید (بواسیر) مفید می‌‌باشد.

هرگز خیلی زود به فکر بارداری مجدد نباشید. شما باید ذخایر مواد مغذی بدن خود را تقویت کنید تا آغاز پرفروغی برای جنین 

بعدی شما باشد. بارداری و شیردهی فشار زیادی بر بدن شما وارد می‌‌سازد. بارداری‌های پی‌درپی بر ذخایر مواد مغذی شما 

نظیر کلسیم و آهن و سطح انرژی، فشار اضافی وارد خواهد آورد به خصوص اگر شیرده نیز باشید.

جهت کاهش وزن خود در بارداری اول محدودیت شدید کالری برای خود ایجاد نکنید، رژیم فوق العاده کم کالری از تامین مواد 

مغذی مهم در دوره بارداری بخصوص مواد مغذی نظیر کلسیم و آهن ناتوان هستند.

از استعمال دخانیات و داروهای غیر مجاز خودداری کنید و راجع به داروهایی که مصرف می‌‌کنید یا قصد مصرف آن را دارید با 

پزشک خود مشورت کنید.